همه چيز درباره ي روان درماني

 

روان درماني مجموعه روش هايي براي درمان اختلالات، كمك به فرد به منظور تغيير رفتار و غلبه بر مشكلات است، اختلالاتي از قبيل اختلالات رواني، هيجاني، انواع اختلالات شخصيت، اعتياد، ناهنجاريهاي رفتاري و...

روان درماني با استفاده از روش هاي گفت و گو ، تفسير ، گوش دادن ، پاداش دادن و الگو برداري براي درمان طيف گسترده اي از مشكلات رواني كمك مي كند. به كمك روان درماني مشكلات رواني خود را ميشناسيم و سازگاري بيشتري پيدا مي كنيم.

 

چند نوع روان درماني داريم

 روان درماني بر حسب نياز بيمار و نوع مشكل او معين ميگردد البته دكتر روان درمان بعد از صحبت با بيمار و تشخيص نوع مشكل از روش درماني مناسب استفاده ميكند حتي امكان دارد از چند روش تركيبي استفاده كند و شايد براي بعضي از اختلالات از روان درماني و  دارو درماني استفاده كند.

 

روانكاوي

 

منظور از روانكاوي شاخه اي از روانشناسي كه با كمك بررسي و تحليل ناخودآگاه انسان به مطالعه ي رفتار و عملكرد هاي ذهن ميپردازد زيرا اعتقاد دارند كه فعاليت‌هاي ذهني و پردازش آن‌ها در ناخودآگاه رخ مي‌دهد.

روانكاوي برگرفته از نظريات زيگموند است كه . از ابزارهايي چون تداعي آزاد، تفسير و تحليل رويا، مقاومت، انتقال، لغزش‌هاي كلامي، فراموشي‌ها و... براي نزديك كردن فرد به ناخودآگاه استفاده مي‌كرد. مدت روان درماني طولاني،آرام و عميق است كه شايد به چندين سال نيز طول بكشد.

فرد مراجعه در جلسه درمان ممكن است به دلايل مختلفي حقايقي را مخفي كند، براي مثال سانسور خاطرات دردناك خود يا با تفكر به اينكه حرف‌هايش مسخره، نامربوط، غيرمنطقي يا حتي شرم‌آور است. تداعي آزاد كار آساني نيست، چرا كه ما معمولا در زمان صحبت تمركز مي كنيم تا رشته كلام از دست نرود و به موضوعات پراكنده نپردازيم؛ درحالي كه در اتاق درمان، سعي بر اين است كه چنين اتفاقي نيفتد.

تداعي آزاد يعني مراجعه كننده بدون مخفي كردن و كم و كاستي هر چيزي كه به ذهنش ميرسد را به زبان بياورد، به اين وسيله تعارضات ناخودآگاه فرد به سطح خودآگاه مي‌رسند.

 

تفاوت روانكاوي با روان درماني در چيست

روان درماني با خودآگاه فرد سر و كار دارد كه فرد ميتواند با كمك آن تصميم بگيرد اما روانكاوي با ضمير ناخودآگاه فرد، فعاليت هايي كه فراتر از زبان و خارج از آگاهي ما هستند ، سر و كار دارد.

هدف روان درماني احياي روابط افراد با هنجار هاي اجتماعي و مقررات است در حالي كه روانكاوي سعي بر بازيابي فرد با خود او دارد. روان درماني در راستاي تقويت نفس پيش ميرود اما روانكاوي رابطه فرد با ضمير ناخوآگاه او را تقويت ميكند.

 وان درمانگران از رابطه خود با بيمار، براي تاثير گذاري بر تصميم‌ گيري فرد، آموزش استراتژي ‌هاي مقابله، تغيير رفتار ها و افكار، و اصلاح روش‌ هاي ارتباط با ديگران استفاده مي ‌كنند.

 

روان درماني حمايتي

روشي اصلي يا كمكي براي استفاده در طب عمومي و روانبخشي است كه اغلب براي اقدامات خارج از روان درماني مانند تجويز دارو براي سركوب علائم بيماري، استراخت بيمار براي كنترل اختلال و يا بستري كردن بيمار بكار مي رود.

در كل روان درمان حمايتي به شناخت بيشتر وقايع بيروني تا رخداد هاي رواني دروني، تأثير محيط هاي استرس زا يا روابط بين فردي، بحران هاي ناشي از مسائل اجتماعي يا بيماري هاي جسمي توجه ميكند.

هدف از اين درمان كمك به فرد براي بهبود و بازگشت به زندگي معمول از بيماري‌هاي شديد روانپزشكي، جلوگيري از عود بيماري، كمك به فرد براي گذراندن بحران ها است. از لحاظ مدت درمان داراي دو رويكرد كوتاه مدت و بلند مدت است.

 

درمان گروهي

 

در اين روش يك متخصص تعدادي از اعضا را انتخاب كرده و بعد از تشكيل گروه، به اعضا براي رسيدن به اهدافشان كمك ميكند. جلسات گروه درماني معمولاً بين 6 تا 12 شركت كننده دارد.

اين گروه هاي همدرد به رد و بدل كردن مشكلات و تجربه هاي شخصي خود مانند  سوء مصرف مواد يا اختلال هاي رواني شديد مانند اختلال هاي عاطفي و راه مقابله با آن ميپردازند. اين روش درماني كمك ميكند تا افراد درك كنند كه تنها نيستند و ديگران نيز اين مشكل را دارند.

 

CBT يا درمان شناختي رفتاري

يكي از دستاوردهاي علم روانشناسي كه بر درمان بيمار تأثير زيادي داشته و هدف اصلي اين درمان بهتر شدن روابط  است. اين روش يك دوره اي نسبتاً كوتاه نتايج قابل توجهي در زندگي مراجع و اطرافيان او به وجود مي آورد.

در رفتاردرماني شناختي ابتدا ياد مي‌گيريد تا افكار دردناك و ناراحت‌كننده كه در مورد مشكلات خود داريد شناسايي و تعيين ميكنيد واقع‌گرايانه هستند يا خير. در راستاي غير واقع‌گرايانه بودن افكار شما مهارت‌هايي را خواهيد آموخت كه كمك مي‌كند تا با تغيير الگوي فكري خود وضعيت كنوني شما متناسب‌تر شود.

زماني‌ كه ديدگاه شما واقع‌گرايانه‌تر شد، درمانگر به شما در تعيين اقدامات مناسب كمك ميكند. شما احتمالاً تكاليفي براي انجام بين جلسات خواهيد داشت. ممكن است اين تكاليف تمرين هايي براي يادگيري چگونه به كار بردن مهارت‌ها و راه‌ حل‌هايي كه در جلسات درمان به ذهنتان مي‌رسد، باشد.

 

DBT يا رفتار درماني ديالكتيكي

رفتار درماني ديالكتيكي نوعي از درمان شناختي رفتاري كه هدف اصلي آن آموزش زندگي در لحظه به افراد، راهكار كنترل استرس، كنترل احساسات و بهبود روابط با ديگران است.

اين رفتار درماني ابتدا براي درمان اختلال شخصيت مرزي يا BPD در نظر گرفته شده بود ، اما براي درمان ساير مشكلات بهداشت روان نيز بهينه شد.

DBT مي تواند به افرادي با رفتار هاي خود آسيب رساني يا كساني كه در تنظيم عواطفشان مشكل دارند مانند افراد داراي اختلالات خوردن و اختلالات مصرف مواد كمك كند. DBT گاهي اوقات براي درمان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)  نيز استفاده مي شود.

 

استراتژي هاي DBT

افراد تحت درمان اين روش چگونگي تغيير رفتار خود با استفاده از اين استراتژي ها آموزش داده ميشود. DBT شامل دو مهارت پذيرش(ذهن آگاهي و تحمل پريشاني) و دو مهارت تغيير(تنظيم هيجان و اثربخشي بين فردي) است.

ذهن آگاهي

مهمترين استراتژي DBT ذهن آگاهي است. هدف اين استراتژي تمركز بر زمان حال، توجه به اتفاقات دروني خود مانند افكار و احساسات خود و هماهنگي با آنچه در اطراف شما اتفاق مي افتد، استفاده مي شود.

تحمل پريشاني

تحمل پريشناني به شما كمك ميكند تا خود و شرايط فعليتان را بپذيريد. چهار روش براي مديريت بحران وجود دارد كه شما را قادر مي سازد با يك نگاه مثبت بلند مدت با آنها كنار بياييد.

حواس پرتي

در زمان بحران ميتوانيد با اين تكنيك ذهنتان را از بحران دور مي كنيد. اين تكنيك به كنترل افكار و رفتاري كه از خود نشان ميدهيد  كمك ميكند مانند زمان كنترل خشم كه از 10 تا 1 و بالعكس ميشماريد.

 

بهتر كردن لحظه

در موقعيت استرس زاي پيش آمده ميتوان با تجسم يك صحنه آرامش بخش ، جستجوي نقره اي يا استراحت ذهني و انجام كاري دلپذير كنترل موقعيت را بدست آورد و احساس بهتري داشت.

خود آرام بخشي

به راه هايي براي كنترل احساسات و آرام كردن خود فكر كنيد با اين راه ها ميتوانيد موقعيت استرس زاي خود را بهتر تحمل كنيد مانند شنيدن صداي دلپذيرتان، استشمام بوي موردعلاقه، خوردن غذا و خوراكي مورد علاقتان يا لمس چيزي كه حس خوبي به شما ميدهد.

فكر كردن به جوانب

ميتوانيد به عواقب حس پريشاني يا استرسي كه ميگيريد فكر كنيد (اينكه چه عواقب زيان باري بر بدن شما يا اطرافتان ميگذارد). با كمك اين روش از قبل آمادگي كنار آمدن با مشكلات را داريد و از يك نگاه مثبت بلند مدت لذت ببريد.

 

كنترل احساسات

تنظيم و كنترل احساسات به شما امكان هدايت مؤثرتر احساسات قويتان را ميدهد. با كمك اين روش احساسات خود را شناسايي، نامگذاري و تغيير ميدهيد، مانند شناسايي عصبانيت و كنترل آن.

 

اثربخشي بين فردي

با كمك اين روش در روابطتان قاطع تر مي شويد مانند بيان نياز هاي خود و توانايي "نه" گفتن در حالي كه رابطتان همچنان مثبت و سالم است و يا شنيدن مؤثرتر و برقراري ارتباط را مي آموزيد.

چه كساني بايد به روان درمان مراجعه كنند

بايد پذيرفت كه بيماري هايي مانند افسردگي، اختلال وسواس، خشم، استرس و... هم نوعي بيماري هستند و نياز به يك روانشناس يا روانكاو د ارند، همانگونه كه فرد بيمار ميشود و به پزشك مراجعه ميكند.

كساني كه از اختلالات شديد رنج ميبرند و روانشناس نميتواند كمكي به آن ها كند زيرا تنها با مشاوره مشكلاتشان حل يا كنترل نميشود. اين افراد نيازمند دارو درماني هستند و ممكن است طي درمان او همزمان جلسات مشاوره با روانشناس نيز برگزار گردد.